Stres i zmęczenie są nieodłącznym elementem współczesnego życia. Presja i szybkie tempo sprawiają, że często w zapomnienie idą kwestie związane z odpoczynkiem czy właściwą dietą. W dłuższej perspektywie prowadzi to do wypalenia, zmęczenia i nadmiernego napięcia [1]. Czym jest stres, a czym zmęczenie? Jak odróżnić je od siebie? Jakie witaminy stosować, aby dodać sobie więcej energii i wspierać organizm?
Skąd się bierze stres?
Stres to reakcja organizmu na bodziec uznawany jako zagrażający. Organizm, chcąc się bronić, uruchamia szereg reakcji fizjologicznych, które mają postawić organizm w gotowości do działania. W sytuacji stresowej dochodzi do pobudzenia pracy przysadki, wydzielającej ACTH. Hormon ten w następnej kolejności aktywuje korę nadnerczy produkującą kortyzol, określany jako hormon stresu.[2]
Kortyzol jest hormonem zwiększającym poziom glukozy we krwi podczas stresowej sytuacji. Jego wydzielanie reguluje ACTH w czasie stresu. W związku z tym utrzymujące się napięcie prowadzi do sytuacji, w której nadmiernie wydzielany jest hormon przysadkowy ACTH, co z kolei zwiększa stężenie kortyzolu we krwi. Długotrwałe i nadmierne stężenie tego hormonu prowadzi do rozwoju tzw. zespołu Cushinga, związanego z występowaniem poważnych zaburzeń zdrowotnych. Do objawów tego zespołu zalicza się m.in.[3]:
- nadciśnienie tętnicze;
- obniżenie nastroju, a nawet depresję;
- zwiększoną senność i problemy ze snem, które z czasem mogą przybrać na silę i występować w postaci bezsenności;
- nadmierną potrzebę oddawania moczu;
- spadek odporności i częste infekcje;
- zwiększenie masy ciała;
- zaburzenia miesiączkowania;
- obniżenie libido;
- bóle głowy.
Stres powstaje na skutek wystąpienia bodźca, który w odczuciu danej osoby przerasta jej możliwości radzenia sobie. Dlatego bodźcem stresowym dla każdej osoby może być zupełnie odmienna sytuacja [2], taka jak utrata pracy, presja zawodowa czy inne czynniki.
Zmęczenie i stres – jak je odróżnić?
Zmęczenie jest stanem, w którym osoba odczuwa nieprzyjemne dolegliwości fizyczne, czemu dodatkowo towarzyszą objawy takie jak brak energii czy większa męczliwość. Jeśli stan taki długo się utrzymuje, to z czasem narasta jego nasilenie, co w konsekwencji prowadzi do rozwoju zmęczenia przewlekłego. Sytuacja ta wpływa na jakość życia i może prowadzić do jej pogorszenia poprzez dezorganizację codziennych obowiązków. Często początkiem przewlekłego zmęczenia jest wypalenie, np. zawodowe. Istotną rolę w wystąpieniu syndromu zmęczenia odgrywa stres i odporność na jego występowanie. Dlatego też osoby doświadczające ciągłego stresu mogą odczuwać zmęczenie.[4]
Zasadnicza różnica polega na tym, iż stres stanowi reakcję na dany bodziec [2], a z kolei zmęczenie jest zespołem objawów wpływających na pogorszenie codziennego funkcjonowania.[4]
Stres i zmęczenie a niedobory składników odżywczych – co zaleca się do spożycia?
Osoby zmagające się ze stresem częściej zaniedbują swoją dietę, sięgając m.in. po wysokoprzetworzoną żywność, bogatą w sól, cukry i nasycone kwasy tłuszczowe. Jednocześnie, w codziennym jadłospisie brakuje pełnowartościowych substancji, takich jak witaminy i składniki mineralne, które zapewniają optymalne funkcjonowanie całego organizmu. Doświadczanie ciągłe stresu powoduje znaczne niedobory zwłaszcza w zakresie witamin z grupy B oraz kwasów tłuszczowych DHA. Wzrasta również zapotrzebowanie organizmu na wszystkie składniki odżywcze.[1] Dlatego porcja każdego posiłku w diecie, powinna być dostosowana tak, aby zapewnić prawidłowy poziom składników odżywczych. Będzie to wspomagać organizm w utrzymaniu odpowiedniego stanu zdrowia i energii.
Magnez a zmęczenie. Po czym poznać niedobór?
Magnez jest jednym ze składników mineralnych, który ma korzystny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Chroniczne zmęczenie, wahania nastroju czy odczuwalne drżenie mięśni to jedne z objawów niedoboru magnezu. Dlatego też jego odpowiednia podaż to sposób na poradzenie sobie z uczuciem ciągłego zmęczenia. Oprócz tego, pierwiastek ten pomaga w utrzymaniu odpowiedniej gospodarki insulinowej oraz reguluje ciśnienie krwi. [5]
Co stosować na stres i zmęczenie? Odporność na stres
Zmniejszenie uczucia zmęczenia i znużenia zależy od zmian w codziennym życiu oraz dobrej organizacji obowiązków tak, aby uniknąć nadmiernego stresu. Kluczem w radzeniu sobie ze stresorami jest również wypracowanie odpowiedniej strategii radzenia sobie ze stresem2. Na samopoczucie wpływa również dieta, która w tej sytuacji często zostaje zaniedbana. Dlatego należy wprowadzić zasady zróżnicowanej diety, aby zapewnić podaż tych składników, które przyczyniają się do zmniejszenia uczucia zmęczenia. Jeśli natłok obowiązków utrudnia utrzymanie właściwej diety, warto w takich przypadkach rozważyć stosowanie preparatów uzupełniających składniki odżywcze. Aby utrzymać witalność organizmu, należy wspomóc się gotowymi zestawami witamin i minerałów, takimi jak Falvit witaminy.[6]
Gotowy kompleks zawiera składniki mineralne i witaminy na zmęczenie i stres, takie jak witaminy z grupy B. Preparat należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta, czyli zażywać 1 tabletkę dziennie podczas posiłku lub bezpośrednio po nim. Należy jednak pamiętać, że suplement diety jedynie przyczynia się do poprawy utrzymania odpowiedniego poziomu witamin i składników odżywczych. Nie może stanowić zamiennika zdrowego trybu życia. Aby wesprzeć swoje dobre samopoczucie psychiczne, suplementy należy stosować zgodnie ze wskazaną dzienną porcją do spożycia. Suplement dostępny jest w wersji 30 tabletek lub 60.[6]
Bibliografia:
- Durbas M., Dieta a stres, Medycyna Praktyczna, 2021, dostęp: 22.08.2022.
- Grygorczuk A., Pojęcie stresu w medycynie i psychologii, Psychiatria 2008.
- Herman P., Kortyzol – norma, powyżej i poniżej normy, objawy, badanie, Medycyna Praktyczna, 2014, dostęp: 22.08.2022.
- Kutyło Ł. i inni, Zmęczenie wśród pracujących i niepracujących studentów: socjologiczna analiza czynników środowiskowych determinujących jego poziom, Medycyna Pracy 2019;70(5).
- Szymczyk H., Magnez – pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, Farmacja Współczesna 2016, 9: 217-223.
- Falvit, Informacja producenta dostęp: 22.08.2022.
Materiał partnera
